یک تزریق نخاعی است که به سرعت با ایجاد بیحسی ناحیه‌ای، درد ناحیۀ پایینی بدن را برای زمان محدودی از بین می‌برد، به شکلی که فرد طی عمل هوشیار خواهد بود.
این روش توسط متخصص بیهوشی انجام می شود ، در این حالت از یک سوزن ظریف برای تزریق در میان بخش پایینی کمر استفاده می شود و به این ترتیب دارو به درون مایع اطراف مجرای ستون فقرات تزریق می شود .
بی حسی تزریق شده، اعصاب متصل به شکم، لگن، پا و پنجه‌ها را بی حس می‌کند. زمانی که اعصاب به طور کامل حس خود را از دست بدهند، فرد دیگر هیچ احساس دردی در زمان جراحی نخواهد داشت، همچنین قادر به حرکت پای خود در زمان جراحی نخواهد بود. داروهای دیگر نیز ممکن است در چند ساعت بعد از جراحی برای کاهش بیشتر درد، به بیماران تزریق شوند.
بی حسی نخاعی چگونه انجام می شود ؟
به طور معمول بی حسی نخاعی زمانی انجام میشود که فرد بیدار است. در این حالت متخصص بی هوشی از فرد می‌خواهد در موقعیتی قرار گیرد که عمل به راحتی انجام گیرد. معمولا موقعیت قرار گرفتن فرد در دو حالت خلاصه میشود:
1-در حالت نشسته، که شما به سمت جلو خم می‌شوید، چانه را بر روی سینه خود قرار می‌دهید، شانه‌های خود را به سمت پایین رها می‌کند و پایین بدن به سمت زیر خم شود.
2-شما به یک سمت دراز می‌کشید به طوری که زانوهای شما به سمت سینه خم شوند.
این موقعیت‌ها به متخصص بی هوشی کمک می‌کنند که فضاهای میان استخوان‌های کمر فرد را باز کند، این موضوع برای تزریق بی حسی نخاعی ضرورت دارد.
زمانی که فرد در موقعیت مناسب قرار گیرد و متخصص بیهوشی با رعایت نکات استریل شروع به انجام کار می نماید به این صورت که:
ابتدا ، محل تزریق با ضد عفونی کننده تمیز می شود ،سپس سوزنی ظریف را در ناحیه مشخصی از ستون فقرات داخل لایه ی محافظ نخاع وارد می نماید و بعد از قرار گرفتن در محل مورد نظر دارو تزریق می شود ، سپس سوزن را از بدن خارج می نماید .
زمانی که دارو به بدن فرد تزریق شود، فرد یک حس گرم سوزن سوزن در پایین بدن خود حس می‌کند و پاها شروع به بی حس شدن می‌کنند.
بی حسی نخاعی معمولا به صورت فوری عمل نمیکند و به زمان کوتاهی برای عمل کردن نیاز دارد، در این حالت معمولا پایین تنه فرد بعد از پنج تا پانزده دقیقه بی حس میشود.
با این حال پس از تزریق فرد در ابتدا احساس سنگینی در پاهای خود حس می‌کند و در نهایت به هیچ وجه قادر به حرکت پاهای خود در زمان عمل نخواهد بود.
مزایا بی حسی نخاعی
- تسکین سریع و کامل درد: بیحسی در این روش تنها پس از چند دقیقه اتفاق می‌افتد.
- دریافت کم دارو توسط جنین:در سزارین در مقابل استفاده از مسکن برای کاهش درد زایمان، تنها مقدار بسیار کمی از دارو به جنین می‌رسد.
- این بی حسی هیچ اثر مخربی برای ریه‌ها و تنفس فرد به همراه ندارد.
- هیچ اثر خماری مانند بی هوشی کامل وجود ندارد.
- حالت تهوع و استفراغ کمتر ، این مشکلات معمولا به واسطه داروهای بی هوشی عمومی ایجاد می‌شوند.
- بازگشت زودتر توانایی خوردن و نوشیدن
عوارض بی حسی نخاعی
- حساسیت به داروی بی حسی نخاعی
- کاهش فشار خون
- برادیکاردی
- مشکل در ادرار بعد از بی حسی از کمر
- سردرد
- تنگی نفس
مراقبت های بعد از بی حسی نخاعی :
- تازمانی که حس به پاهای شما برنگشته است روی پاهای خود نایستید و یا راه نروید .
- در صورت احساس تنگی نفس ، خارش بدن ، کهیر به دلیل احتمال حساسیت به داروی بیحسی به پزشک مراجعه نمایید
- سردرد بعد از بیحسی نخاعی طبیعی است و تا یک هفته ادامه دارد
- برای کاهش سردرد و بهبودی سریعتر آن توصیه میشود مایعات فراوان بنوشید و قهوه و کافئین مصرف نمایید
- در صورت علائم زیر به پزشک و یا بیمارستان مراجعه نمایید : بعد از یک هفته سردرد شما برطرف نشد و یا رو به وخامت است ، سردرد همراه با تب و استفراغ ، خارش ، کهیر ، راش و تنگی نفس
نکته : مسافرت ، رانندگی ، راه رفتن ، فعالیت جنسی ، حمام بعد از بی حسی نخاعی برای شما مشکلی ایجاد نمیکند.
