مغز و اعصاب

سندرم گیلن باره، اختلالی نادر اما جدی است که در آن سیستم ایمنی بدن به غلاف میلین سیستم عصبی محیطی (اعصاب خارج از مغز و نخاع را اعصاب محیطی می‌نامند) حمله می‌کند. این بیماری با سرعت بالایی، چند روز تا چند هفته پس از یک بیماری عفونی مانند عفونت ویروسی ساده یا باکتریایی شروع می‌شود و می‌تواند منجر به ضعف عضلانی، از دست دادن واکنش‌های رفلکسی، بی حسی و یا سوزش شود که از اندام‌های پایینی بدن شروع می‌شود، به تدریج به سمت بالا پیشرفت می‌کند و بر کل بدن اثر می‌گذارد. اگرچه سندرم گیلن باره به سن و جنس بستگی ندارد، اما در افراد مسن و مردان شیوع بیشتری دارد.

سندرم گیلن باره به سن و جنس بستگی ندارد، اما در افراد مسن و مردان شیوع بیشتری دارد.

گیلن باره بیماری خود محدود شونده‌ای است، ۸۵ درصد افراد مبتلا به این بیماری طی ۶ تا ۱۲ ماه به طور کامل بهبود می‌یابند و احتمال عود بیماری بسیار کم است. فرم شدید سندرم گیلن باره، یک اورژانس پزشکی است که نیاز به رسیدگی و بستری در بیمارستان دارد.

سندرم گیلن باره، غلاف میلینی که اطراف آکسون را پوشانده است، مورد حمله قرار می‌دهد. میلین برای انتقال سریع تحریکات عصبی در سلول عصبی ضروری است. آکسون قسمت انتهایی طولانی و نازک سلول عصبی است. در برخی موارد، آکسون نیز مورد حمله قرار می‌گیرد. با تخریب میلین، پیام‌های عصبی به مغز و نخاع منتقل نمی‌شوند و باعث ایجاد بی حسی در قسمت آسیب دیده می‌شوند. علاوه بر این، مغز و نخاع نیز قادر به ارسال پیام به قسمت‌‌های مختلف بدن نیستند. عصب‌های اندام‌های پایینی بدن، طولانی‌ترین عصب‌ها هستند، این فاصله‌ی زیاد انتهای عصب تا مغز و نخاع باعث می‌شود بیشتر در معرض سندرم گیلن باره باشند و علائم از اندام‌‌های پایینی شروع شود.

مننژیت

التهاب مننژ (پرده هایی که سطح مغز یا نخاع را می پوشاند) مننژیت نامیده می شود. این بیماری به وسیله عفونت باکتریایی یا ویروسی ایجاد می شود. علائم مننژیت ویروسی خفیف هستند، اما مننژیت باکتریایی می تواند جان بیمار را به خطر بیندازد و مننژیت

باکتریایی بیشتر در کودکان زیر پنج سال دیده می شود، با این حال در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد.

مننژیت ویروسی بر خلاف مننژیت باکتریایی بیشتر به صورت اپیدمی و همه گیر رخ میدهد و اغلب در کودکان بالای پنج سال دیده می شود .

در صورت شک به مننژیت ، پس از پس از انجام آزمایش های لازم و قبل از آماده شدن جواب آزمایش ها باید درمان با آنتی بیوتیک شروع شود. اگر جواب آزمایش ها مشخص کند که کودک مبتلا به مننژیت ویروسی شده آنتی بیوتیک ها قطع می شودو هیچ درمان دیگری به جز مسکن لازم نیست .عفونت های ویروسی معمولا پس از 5 الی 14 روز بسته به نوع ویروس خود به خود برطرف می شوند.اگر تشخصی مننژیت باکتریایی تایید شود مصرف آنتی بیوتیک باید ادامه یابد.

 

در اثر نقص در انتقال پیام اعصاب به عضلات، میاستنی گراویس رخ می دهد. هنگامی که ارتباط طبیعی بین عصب و عضله قطع می شود، این بیماری بروز می کند. پیام های عصبی در طول عصب حرکت می کنند تا به عضله برسند.

فیبرهای عصبی به فیبرهای عضلانی متصل نیست. فضای ما بین این دو را ماده انتقال دهنده عصبی-عضلانی به نام استیل کولین پر کرده است. استیل کولین در طول اتصال عصبی- عضلانی حرکت می کند و به گیرنده های استیل کولین متصل می شود.

در بیشتر بیماران مبتلا به میاستنی گراویس، گیرنده های استیل کولین در محل اتصال عصبی-عضلانی تخریب می شوند و جلوگیری از انقباض عضلانی می کنند.

نشانه میاستنی گراویس ضعف ماهیچه‌ای است که هنگام فعالیت افزایش می‌یابد و در دوره استراحت کاهش پیدا می‌کند: کنترل چشم‌ها، حرکت پلک‌ها، حالت چهره، جویدن، صحبت کردن و قورت دادن اغلب دچار اختلال می‌شوند؛ همچنین ماهیچه‌های تنفسی و ماهیچه‌های بخش‌های زیرین بدن هم ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرند اگرچه میاستنی گراویس می‌تواند بر هر ماهیچه ارادی تأثیر بگذارد اما بیشترین اختلال را بر ماهیچه‌هایی که چشم را کنترل می‌کنند، عمل بلع، حرکت پلک‌ها و حالت صورت وارد می‌کند. این نشانه‌ها اغلب بلافاصله به عنوان میاستنی گراویس تشخیص داده نمی‌شوند و تشخیص این بیماری ممکن است تا بیش از یک سال به طول بیانجامد. در بیشتر موارد اولین علامت بیماری ضعف ماهیچه‌های چشم است که موجب دوبینی هم می‌شود؛ در دیگر موارد امکان دارد اشکال در بلع یا اختلال در صحبت کردن اولین نشانه‌های ظهور این بیماری باشند.

حملات ایسکمیک گذرا معمولا چند دقیقه طول می کشند. و جالب اینکه بیشتر علائم و نشانه ها  ظرف یک ساعت از بین می روند. علائم و نشانه ها TIA شبیه به افرادی است که در مراحل اولیه سکته مغزی قرار دارند.از علائم  آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱- ضعف، بی حسی یا فلج در صورت، بازو یا پا، به طور معمول در یک طرف از بدن

۲- بریده بریده حرف زدن یا گفتار مبهم یا مشکل در شناخت دیگران

۳- نابینایی در یک یا هر دو چشم یا دوبینی

۴- سرگیجه یا از دست دادن تعادل و هماهنگی

شما ممکن است بیش از یکی از این علایم را داشته باشید، علائم و نشانه ها ممکن است بسته به منطقه ای که مغز را درگیر می کند، شبیه یا متفاوت باشد.

اگر شما مشکوک به این هستید که یک حمله ایسکمی گذرا داشته اید، فورا به پزشک مراجعه کنید. ارزیابی دقیق و شناسایی شرایط بالقوه، ممکن است به شما در جلوگیری از سکته مغزی کمک کند.