آنژین قلبی یا آنژین صدری از شایعترین بیماریهای قلبی است که به عنوان درد قفسه سینه شناخته میشود و به دلیل کاهش جریان خون به قلب بروز میکند. این عارضه معمولاً به دلیل تنگی عروق کرونر یا گرفتگی رگهای قلب به وجود میآید و با علائمی مانند فشار یا سنگینی در قفسه سینه همراه است که احساس میشود یک وزن سنگین روی قفسه سینه قرار دارد.
عوامل متعددی میتوانند منجر به ایجاد درد در قفسه سینه شوند و بدون تشخیص دقیق توسط پزشک و انجام آزمایشات قلبی، شناسایی علت اصلی آن دشوار است. اگر اخیراً دچار درد قفسه سینه شدهاید، مهم است که برای بررسی و تشخیص علت درد به پزشک متخصص قلب مراجعه کنید.
انواع آنژین قلبی
آنژین قلبی به دستههای مختلفی تقسیم میشود که هر یک بر اساس عوامل مختلفی شکل میگیرند. انواع آنژین صدری شامل موارد زیر است:
آنژین پایدار
آنژین پایدار رایجترین شکل آنژین است و معمولاً هنگام فعالیتهای بدنی ظاهر میشود. درد قفسه سینه ناشی از آنژین پایدار اغلب با استراحت یا مصرف دارو کاهش مییابد.
مثالهایی از آنژین پایدار
به عنوان مثال، درد در قفسه سینه هنگام پیمودن سربالایی یا دردی که در هوای سرد بروز میکند، ممکن است به آنژین صدری مرتبط باشد. درد آنژین پایدار به طور قابل پیشبینی و در شرایط خاصی رخ میدهد و معمولاً فقط برای مدت کوتاهی، اغلب کمتر از پنج دقیقه، احساس میشود.
آنژین ناپایدار (وضعیت اورژانسی)
آنژین ناپایدار نوعی از درد قفسه سینه است که غیرقابل پیشبینی بوده و در هر زمانی، حتی در حالت استراحت، ممکن است رخ دهد. این نوع آنژین معمولاً شدید است و ممکن است تا ۲۰ دقیقه یا بیشتر ادامه یابد. درد ناشی از آنژین ناپایدار با استراحت یا داروهای معمولی کاهش نمییابد. اگر جریان خون به حالت طبیعی بازنگردد، ممکن است قلب دچار کمبود اکسیژن شود و سکته قلبی رخ دهد. آنژین ناپایدار یک وضعیت خطرناک است که نیاز به درمان اورژانسی دارد.
آنژین پرینزمتال
آنژین پرینزمتال به دلیل اسپاسم در شریانهای قلب به وجود میآید و به طور موقت جریان خون را کاهش میدهد. درد شدید قفسه سینه علامت اصلی این نوع آنژین است. علائم آنژین پرینزمتال ممکن است متغیر باشد و اغلب به صورت دورهای، معمولاً در حالت استراحت و در طول شب، بروز میکند.
آنژین مقاوم به درمان
در آنژین مقاوم به درمان، اپیزودهای درد و فشار قفسه سینه با اصلاح سبک زندگی یا مصرف داروها قابل کنترل نیستند. این نوع آنژین نیاز به توجه ویژه و درمانهای تخصصی دارد.
علائم آنژین قلبی
علائم آنژین صدری به طور معمول شامل درد و ناراحتی قفسه سینه است که به اشکال مختلفی بروز میکند:
- احساس سوزش در ناحیه سینه
- احساس فشار بر قفسه سینه
- دردی که ممکن است به دست، گردن، فک، شانه یا پشت سرایت کند
سایر علائم آنژین
سایر علائم مرتبط با آنژین قلبی شامل موارد زیر است:
- سرگیجه
- خستگی
- حالت تهوع
- تنگی نفس
- تعریق
شدت، مدت و نوع آنژین ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. اگر علائم آنژین نسبت به قبل تغییر کرده یا درد قفسه سینه شدیدتر شده است، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص آنژین
برای تشخیص آنژین، پزشک ابتدا شما را معاینه کرده و درباره نشانههای شما و عوامل خطرزا مانند سابقه خانوادگی بیماری قلبی سوالاتی خواهد پرسید.
آزمایشات تشخیصی برای آنژین
آزمایشات موثر در تشخیص و تایید آنژین قلبی عبارتند از:
نوار قلب (ECG یا EKG)
نوار قلب یکی از روشهای سریع و بدون درد برای اندازهگیری فعالیت الکتریکی قلب است. در این روش، برچسبهای الکترودی روی سینه، بازوها و گاهی رانها قرار داده میشود. این الکترودها به سیمهایی متصل هستند که به کامپیوتری وصل شده و نتایج را نمایش میدهد. نوار قلب میتواند ریتمهای سریع، کند یا نامنظم ضربان قلب را نشان دهد. پزشک با تحلیل الگوی ضربان قلب میتواند وضعیت جریان خون در قلب را ارزیابی کند.
تصویر اشعه ایکس از سینه
تصویر اشعه ایکس از قفسه سینه برای بررسی مشکلات ریهها و قلب استفاده میشود. این تصاویر میتوانند بزرگ شدگی قلب یا مشکلات دیگر که ممکن است علت درد قفسه سینه باشند را نشان دهند.
آزمایش خون
در صورت آسیب به عضلات قلب، مانند حمله قلبی، آنزیمهای خاصی از قلب وارد جریان خون میشوند. آزمایش خون میتواند این آنزیمها را شناسایی کرده و به تشخیص حمله قلبی کمک کند.
تست ورزش
تست ورزش زمانی انجام میشود که قلب تحت فشار قرار گیرد، زیرا این شرایط میتواند تشخیص آنژین را سادهتر کند. تست ورزش معمولاً شامل راه رفتن روی تردمیل یا نشستن روی دوچرخه ثابت و اندازهگیری ضربان قلب است. اگر فرد نتواند ورزش کند، داروهایی که تاثیر ورزش را شبیهسازی میکنند، استفاده میشود.
اکوی قلب
اکوی قلب از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از حرکات قلب استفاده میکند. این تصاویر نحوه گردش جریان خون در قلب را نشان میدهند و میتوان این آزمایش را همزمان با تست ورزش انجام داد.
تست ورزش هستهای
تست ورزش هستهای به اندازهگیری جریان خون به قلب در حالت استراحت و در طول ورزش کمک میکند. در این روش، یک ماده رادیواکتیو ردیاب به خون تزریق میشود و با استفاده از اسکنر خاصی حرکت این ماده به سمت قلب بررسی میشود. درصد پایین ماده رادیواکتیو در عروق، نشان دهنده جریان خون ضعیف در آن نقاط است.
سی تی اسکن قلب
در سی تی اسکن قلب، شما بر روی میزی که به دستگاهی به شکل دونات متصل است، دراز میکشید. این دستگاه شامل یک لوله مجهز به اشعه ایکس است که دور بدن شما حرکت کرده و تصاویری از قلب و قفسه سینه تهیه میکند. سی تی اسکن قلب میتواند بزرگ شدن یا تنگی عروق قلب را نشان دهد.
ام آر آی (MRI) قلب
ام آر آی قلب از میدانهای مغناطیسی و امواج رادیویی برای گرفتن تصاویر جزئی از قلب استفاده میکند. در این آزمایش، شما بر روی میزی در داخل یک لوله قرار میگیرید و دستگاه ام آر آی، تصاویر دقیقی از ساختار قلب و عروق خونی شما تهیه میکند.
آنژیوگرافی قلب
آنژیوگرافی قلب از تصاویر اشعه ایکس برای بررسی درون عروق قلب استفاده میکند. این روش بخشی از فرآیندی به نام کاتتریزاسیون قلب است. پزشک یک لوله نازک (کاتتر) را از طریق ورید بازو یا ران به سمت قلب هدایت میکند و سپس یک ماده رنگی را به درون کاتتر تزریق میکند. این ماده رنگی باعث میشود که عروق قلب در تصویر اشعه ایکس به وضوح دیده شود؛ این تصاویر به نام آنژیوگرام شناخته میشوند.
تصمیمگیری پزشک و اقدامات بعدی
پس از بررسی نتایج آزمایشها، پزشک تشخیص میدهد که آیا شما به آنژین قلبی مبتلا هستید یا خیر. اگر وضعیت شما حاد باشد، پزشک متخصص داروهایی را تجویز کرده و توصیه میکند که در صورت بروز مشکل به سرعت به بیمارستان یا متخصص قلب نزدیک محل زندگی خود مراجعه کنید.
درمان آنژین قلبی
درمان آنژین قلبی با رفع عامل زمینهای آن همراه است. اگر گرفتگی عروق علت بروز آنژین باشد، ممکن است نیاز به آنژیوپلاستی و استنتگذاری یا حتی جراحی قلب باز باشد. در برخی موارد، بیماریهای قلبی تنها با مصرف دارو قابل کنترل هستند.
داروهای تجویزی برای درمان آنژین
پزشک ممکن است برای باز شدن سریع رگهای خونی و درمان آنژین، داروهایی مانند نیتروگلیسیرین و آسپیرین تجویز کند. سایر داروهایی که ممکن است در درمان آنژین مورد استفاده قرار گیرند، شامل موارد زیر هستند:
- داروهای ضد انعقاد: برای جلوگیری از لخته شدن خون و حفظ جریان خون در عروق
- داروهای کاهشدهنده کلسترول: برای کاهش کلسترول خون و جلوگیری از تشکیل پلاک در عروق
- داروهای کاهنده فشار خون: برای کنترل فشار خون و کاهش فشار بر قلب
-
چگونه از مبتلا شدن به آنژین قلبی پیشگیری کنیم؟
بسیاری از عوامل ابتلا به آنژین صدری قابل پیشگیری هستند. برای ارتقای سلامت قلب و کاهش خطر بروز آنژین، رعایت نکات زیر اهمیت زیادی دارد:
فعالیت بدنی منظم
هر هفته به مدت حداقل ۱۵۰ دقیقه (۲٫۵ ساعت) فعالیتهای ورزشی را در برنامه خود قرار دهید. ورزش منظم به تقویت قلب و بهبود جریان خون کمک میکند.
رژیم غذایی سالم
از یک رژیم غذایی سالم برای بهبود عملکرد قلب پیروی کنید. مصرف مواد غذایی با فیبر بالا، میوهها و سبزیجات و کاهش مصرف چربیهای اشباع و قند میتواند به حفظ سلامت قلب کمک کند.
مدیریت استرس
با یادگیری تکنیکهای آرامبخش مانند مدیتیشن و یوگا، استرس خود را مدیریت کنید. مدیریت استرس به کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی کمک میکند.
کاهش وزن
در صورت نیاز، وزن خود را کاهش دهید. اضافه وزن میتواند به فشار خون بالا و مشکلات قلبی منجر شود.
کنترل فشار خون، کلسترول و قند خون
فشار خون، کلسترول و قند خون را در محدوده سالم حفظ کنید. کنترل این فاکتورها به پیشگیری از بیماریهای قلبی کمک میکند.
ترک سیگار و پرهیز از قلیان
سیگار را ترک کنید و از پک زدنهای تفریحی به قلیان اجتناب کنید. مصرف سیگار و قلیان میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را افزایش دهد.
درمانگاه فوق تخصصی و تخصصی قلب و عروق بیمارستان کوثر با تجهیزات مدرن و پزشکان با تجربه آماده ارائه خدمات پزشکی با بالاترین استانداردهای کیفیت است.
